EDEBİ AKIMLAR /2

Bir önceki yazıda ‘edebi akımlar ‘ın ilk 8 başlığını vermiştik.İşte devamı:

9)EKSPRESYONİZM

• 20.yüzyılın başlarında Almanya’da VAN GOGH tarafından “Empresyonizm”e tepki olarak doğdu.
• Anlamı ‘dışavurumculuk’tur.
• Eserlerini içlerindeki isyanın aktarmak için kullandılar.
• Ruhun; acıları,içinde yaşadığı bunalımlar bu akımın konuları olmuştur.
• Gerçekleri nesnel olarak ifade etmezler.Önemli olan sanatçının gördüklerine kendi yorumunu katmasıdır.
• Dış dünyaya kendilerini kapattıkları için “Sanat,sanat içindir.”anlayışı esastır.

TEMSİLCİLERİ

10)KÜBİZM

• 20.yüzyılda Fransa’da Picasso ve Braque tarafından kuruldu.
• Kendinden önceki ‘edebi akımlar’a tepki olarak doğmuştur.
• Sanatçı sadece gördüklerini değil görünenin ötesinde yaşanılan ve hissedilenleri de aktarmalıdır.
• İnsan tek yönlü değildir.Eğer bir şeyler yaparken diğer yandan zihninde bir düşüncede olup kalbinde de farklı duygular oluyorsa bu çok yönlülüğü sanatçı eserine yansıtmalıdır.
• Dış dünyanın insanda bıraktığı izlenim değerlidir.
• Şiirde noktalama işaretlerini kullanmazlar.
• İlk başta sadece resim ve heykel sanatlarında geçerliydi bu edebi akım ancak sonra edebiyatta da kullanılmaya başlandı.

TEMSİLCİLERİ

11)FÜTÜRİZM(GELECEKÇİLİK)

• 20.yüzyılın başında İtalyan şair Marinetti tarafından kurulmuştur.
• Yaşamdaki değişimin edebiyata yansımasıdır.
• Bu edebi akım sanatçıları makineleşme isteklerini sık sık dile getirirler.Hayal ettikleri gelecek ancak makinelerle inşa edilebilir.
• Geçmişe, kültürel birikimlere karşıdırlar.Daima yenilik arzusundadırlar.
• Ölçü,uyak gibi nazım biçimlerini reddetmişlerdir.Serbest nazmı kullanmışlardır
• Türk Edebiyatındaki en önemli temsilcimiz Nazım Hikmet’tir. 

TEMSİLCİLERİ

12)DADAİZM

• 20.yüzyılda Tristan Tzara tarafından İsviçre’de kuruldu.
• Bütün ‘edebi akımlar ‘a karşı çıkmışlardır.
• 1.Dünya Savaşı’nın yıkıcı etkilerini azaltmak için oluşturulan bir edebi akımdır.
• Kuralsızlığı,kural edinmişlerdir.
• ‘Mutlak doğru’ diye bir şey yoktur diyerek her şeye kuşkuyla yaklaşmışlardır.
• Rastgele oluşturdukları kelimelerle şiirler yazdılar.
• Üslupları umursamaz ve alaycıdır.

TEMSİLCİLERİ

13)SÜRREALİZM(GERÇEKÜSTÜCÜLÜK)

• 20.yüzyılda Andre Breton tarafından Fransa’da kuruldu.
• Freud’un bilinçaltı ile ilgili görüşlerini esas alırlar.
• Bilinçaltı insanoğlunun tek gerçeğidir.
• Eserleri oluştururken çağrışımlardan,imgelerden ve rüyalardan faydalanılmıştır.
• Bu edebi akım,geleneksel kuralları bir tarafa bırakıp sanatçının içinden geldiği gibi davranması gerektiğini savunur.
• Özellikle şiirde etkilidir.Noktalama işareti kullanılmaz.
• Türk edebiyatında İkinci Yeniciler bu akımdan etkilenmişlerdir. 

TEMSİLCİLERİ

14)EGZİSTANSİYALİZM(VAROLUŞÇULUK)

• 20.yüzyılda Jean Paul Sartre tarafından Fransa’da kuruldu.
• 2.Dünya Savaşı sonrası toplumda oluşan bunalımın bir yansımasıdır.O yüzden karamsar bir hava hakimdir.
• Varoluş hayatın temelidir ve insan bu varoluş mücadelesini verebilecek güçtedir.
• Sanatçı etrafını gözlemlemeli toplums rehberlik etmelidir.
• “Sanat,toplum içindir.”anlayışı hakimdir.
• Felsefe edebiyatla iç içe geçmiştir.
• Dil süsten, edebi sanattan uzaktır.Yalın ve sade bir dil kullanılır.
• Eserlerde belli bir karakter profili yoktur.

TEMSİLCİLERİ

15)POSTMODERN

• Bu akım bir topluluk oluşturma fikrinden ziyade bireyselliğe önem verir.Somutla soyut iç içedir.
• Modernizmi sorgularlar.
• Gerçekleşmesi mümkün olaylarla mümkün olmayanlar iç içedir.(Masalsı ögelerde yer alabilir.)
• Zaman ve mekan net değildir.
• Asıl gerçekliğe ulaşmak mümkün değildir.Bu yüzden gerçek konulardan çok kurmaca olaylar anlatılır.
• Belirgin sonlar verilmez.Okuyucunun kendi yorumuyla tamamlanması istenir.
• Karamsarlıktan uzak bir üslup vardır.Hayatın negatif yönlerine alaycı bir tavır takınırlar.

TEMSİLCİLERİ